Choć Niemcy znane są głównie jako ojczyzna rieslinga, to od początku XXI wieku niemieckie wina wkroczyły w nowy etap swojej historii. Niemcy w przekonujący sposób udowadniają, że mają potencjał w produkcji win innych niż riesling. Wciąż panuje jednak powszechna zgoda, że białe wina niemieckie z dobrych siedlisk, od wybranych producentów należą do najlepszych białych win świata. Trudno nie zauważyć też rosnącej od kilku lat mody na rieslinga, który nie po raz pierwszy przeżywa swój renesans. Wielu miłośników wina przyznaje mu królewską koronę... I słusznie, bo oprócz barolo i tokaja nie ma innego kandydata na króla.
Łyk historii
Winorośl na teren dzisiejszych Niemiec sprowadzili jeszcze w starożytności Rzymianie. Duży wpływ na rozwój miejscowego winiarstwa miały także klasztory chrześcijańskie, zwłaszcza benedyktyńskie i cysterskie. Pierwsze wzmianki o największym skarbie winiarzy z Niemiec, rieslingu, datowane są na XV wiek, a do XIX wieku wina niemieckie osiągały ceny wyższe niż wina z Bordeaux. Niemiecki przemysł winiarski stracił jednak na jakości w XX wieku, rozszerzając nasadzenia na mniej korzystne miejsca i zwiększając plony do poziomów, przy których jakość została poważnie obniżona. Od końca XX wieku podjęto znaczące wysiłki, aby przywrócić dawną świetność Niemiec. Plony są teraz ograniczone przez prawo, a wielu czołowych producentów połączyło siły, tworząc stowarzyszenie VDP (Verband Deutscher Prädikats- und Qualitätsweingüter). Wprowadziło ono prestiżową klasyfikację win niemieckich opartą na tradycji francuskich grand cru.
Skąd dokładnie pochodzą wina niemieckie?
Mimo, że winiarstwo niemieckie ruszyło naprzód stawiając na produkcję mniej dotąd popularnych win, to najcenniejszym zasobem jest tu riesling, szczep uznawany za króla białego wina. Uprawia się go w całym kraju, jednak ziemią obiecaną dla tej odmiany stały się strome zbocza wzdłuż rzek niemieckich. Oczywiście majestatyczny Ren, nawadniający winnice wielu regionów pierwszy przychodzi na myśl, wina reńskie bowiem są dobrze kojarzone. Istnieją bowiem regiony, które Ren mają nawet w swej nazwie: Rheingau i Rheinhessen. Przy okazji można nadmienić, że Hesja Nadreńska (Rheinhessen) jest największym regionem winiarskim Niemiec, znanym z większej różnorodności odmianowej oraz produkcji świeżych, owocowych win. Dalej położone na południu, a więc cieplejsze Badenia i Palatynat (Pfalz) też są regionami reńskimi! Ich wina są jednak pełniejsze, mocniejsze, oprócz rieslinga wiele do powiedzenia ma tu weissburgunder i grauburgunder (analogicznie pinot blanc i gris). Poza majestatycznym Renem mamy jego dopływy , jak Men, Mozela i Nahe, tworzące odrębne światy i tradycje. Zwłaszcza Dolina Mozeli cieszy się wielkim uznaniem koneserów, za subtelne a ekstraktywne wina, nierzadko słodsze, z późnego zbioru. Frankonia nad Menem wyróżnia się nie tylko oryginalnym kształtem butelek, ale prymatem odmiany silvaner nad rieslingiem. Na trzecim miejscu zasiada popularny także w innych niż Frankonia regionach muller-thurgau. We wschodniej części Niemiec jedyne tereny winiarskie to Saksonia oraz Saale-Unstrut. Oczywiście w dolinach rzecznych, nad Łabą i Soławą. Coraz większą popularnością cieszą się też niemieckie wina czerwone, zwłaszcza te zrobione z pinot noir (nazywanego w Niemczech spaetburgunder). Drugą najpopularniejszą odmianą czerwoną jest dornfelder, dający niewymagające, owocowe wina.
Podział win niemieckich
Niemcy posiadają jeden z oryginalniejszych i bardziej rozbudowanych systemów klasyfikacji win. Nie tylko opiera się na geograficznym podziale jak przykładowo apelacje francuskie, ale też z iście germańską precyzją określa lokalizację konkretnej winnicy. Przynajmniej dla jakościowych win otrzymamy informację z jakiej wioski i z jakiej parceli pochodzi konkretna butelka. Dodatkowo mamy obowiązkową piramidę jakościową, znaną z innych krajów winiarskich. Tak podstawowymi, że aż trudno je spotkać, są wina stołowe – Tafelwein i schodek wyższej kategorii regionalne – Landwein. Winami jakościowymi określonego pochodzenia są Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete (QbA), a najwyższą jakość prezentują wina kategorii Praedikatswein (QmP). Na tym jednak nie koniec! Nadal utrzymywana jest i praktykowana przez wielu winiarzy historyczna klasyfikacja win QmP związana z poziomem dojrzałości i słodyczy gron, która oczywiście przekłada się też w dużej mierze na słodycz wina. W hierarchii słodyczy postępują kolejno Kabinett, Spaetlese, Auslese, Beerenauslese, Trockenbeerenauslese i Eiswein.
Polecane wina niemieckie w Rafa Wino
Przedstawicielem młodej generacji winiarzy z Doliny Mozeli jest Christian Boujong. Pochodzące z jego winnicy rieslingi, od młodych, świeżych i lekkich po dojrzałe wina z późnego zbioru, zadowolą gusta każdego miłośnika tego szczepu. Polecamy szczególnie Boujong Riesling Trocken oraz interesujące, delikatne wina różowe i czerwone z wyczuwalnym cukrem resztkowym. Kolejna propozycja z tego samego regionu to szacowna winiarnia Carl Loewen, szczycąca się bardzo starymi nasadzeniami rieslinga. Natomiast z serca Nadrenii polecamy niewielką produkcję rodziny Spanier z certyfikowanych upraw ekologicznych i biodynamicznych.
