Ekologiczna winiarnia z Toskanii, dla której kluczowym pojęciem jest „Terroir”. Ono stanowi podstawę ich pracy i przekłada się na wyjątkowość produkowanych win. Oprócz wina producent wytwarza również jakościową oliwę. Wszystkie produkty posiadają certyfikat BIO.
Winnica
Winnica Gratena mieści się w toskańskiej miejscowości Arezzo i zajmuje się rolnictwem ekologicznym od 1994 r. Wszystkie 18 hektarów winnic i 1600 drzew oliwnych są uprawiane w sposób naturalny i z poszanowaniem cykli klimatycznych. Do nawożenia wykorzystuje się obornik, do zabiegów miedź i siarkę, a plony zbierane są ręcznie. Proces fermentacji jest całkowicie naturalny i wykorzystuje rodzime drożdże w stalowych zbiornikach, które są umieszczane na zewnątrz i podlegają naturalnym zmianom temperatury w dzień i w nocy. Po zakończeniu fermentacji alkoholowej, bez dodatku siarczynów, wino ponownie przelewa się do zbiorników umieszczonych w piwnicy.
Szczepy
W Gratena używa się wyłącznie rodzimych odmian winorośli. Jest to przede wszystkim Sangiovese. Dodatkowo uprawiane jest ich ekskluzywna odmiana Gratena nero, która została zatwierdzona we włoskim Dzienniku Urzędowym w 2010 roku, dzięki pracy wykonanej przez prof. Attilio Scienza z Uniwersytetu w Mediolanie. Obecnie jest to oficjalna odmiana winogron toskańskich.
Historia
Winnica Gratena może poszczycić się niezwykłą historią odkrycia nowej odmiany winorośli. Producent miał w swojej posiadłości małą winnicę składającą się z 700-800 winorośli, którą nazywano „winnicą Beppone”. Beppone był ostatnim z dzierżawców gospodarstwa, który zajmował się tą winnicą do 1980 roku, mając wtedy dziewięćdziesiąt lat. Dopiero po latach wydało się dlaczego Beppone spędzał większość dnia w tej winnicy od końca sierpnia do zbiorów. Rosnące tam winogrona były bardzo słodkie i dojrzewały trzy tygodnie wcześniej niż pozostałe. Dlatego też były częstymi ofiarami ptaków, żyjących w otaczającym winnicę lesie. Beppone wiedział o tym i strzegł plonów. W 1997 roku właściciele winnicy zaczęli stopniowo odnawiać winnice. Mieli wykopać min. winorośle z winnicy Beppone, ze względu na ich wiek i niski plon. Zanotowano wtedy, że liście winorośli są bardzo dziwne dla Sangiovese i bardziej przypominają Cabernet lub Merlot. Winogrona były bardzo słodkie i jaskrawe, prawie atramentowe. Z ciekawości postanowiono zrobić osobne wino z tych kilku kiści. Wina spróbowano w grudniu tego samego roku - było bardzo ciemne, gęste, silnie garbnikowe i miało nieprzyjemny, smolisty smak. Uznano więc, że mądrze będzie wykorzenić tę winnicę. W marcu następnego roku ponownie spróbowano wina, które okazało się mieć wspaniały smak i wyjątkowy bukiet. Postanowiono jednak utrzymać i rozwijąć winnicę Beppone. W styczniu 1999 zaszczepiono około 7000 sadzonek winorośli, kolejne 8000 sadzonek posadzono w roku 2008 i pozostałe 2000 w roku 2010. Dziś jest ich ponad 30.000. W tym samym czasie czasie zaczęto eksperymentować z produktem uzyskanym ze starej winnicy, potwierdzając niezwykłą jakość tego gatunku winorośli na tej ziemi, a następnie podnosząc jej standardy jakościowe. Wciąż nie było pewności, jaki to gatunek winorośli. Na pewno nie było to sangiovese, colorino, merlot czy cabernet. Aby się tego dowiedzieć, profesor Scienza z Uniwersytetu w Mediolanie przeprowadził trzyletnie badania genetyczne, które potwierdziły, że jest to nowy gatunek winorośli. To nowe winogrono zostało zatwierdzone przez Ministerstwo pod nazwą „GRATENA NERO” i od września 2017 roku jest oficjalnie zarejestrowane jako nowe winogrono toskańskie. Stwierdzono, że jest to mieszanka Cabernet Franc i Barbera.
Klimat / Gleba
Teren, na którym znajduje się winnica Gratena ma swój mikroklimat. Otaczają go hektary lasów co oznacza, że nie ma ryzyka skażenia niebiologicznego. Przyroda może wyrażać się swobodnie, jak w dużym parku przyrodniczym. Gleba jest tam kamienista.
