Wino ciężkie – jakie są jego właściwości, do czego pasuje oraz co jest polecane?

O winie wytrawnym słyszał każdy. Inne kategorie opisujące napój Dionizosa, dotyczą koloru, zapachu lub smaku, mogą też odnosić się do metody produkcji, jak na przykład musujące. To dosyć zrozumiałe sposoby opisu i podziału, w przeciwieństwie do budzącej często zdziwienie kwestii ciężaru! No bo czym tak naprawdę jest wino ciężkie, skoro butelki, przynajmniej te o równej pojemności, z grubsza ważą tyle samo? Na to pytanie najlepiej odpowiada degustacja porównawcza pod okiem specjalisty, ale w czasach, gdy trudno o spotkanie na żywo pozostaje przekazywanie wiedzy na odległość. Zapraszam do lektury, wyjaśniam wszystko po kolei!

Czym charakteryzuje się wino ciężkie?

Na początek należałoby się zastanowić, co to znaczy wino ciężkie. Określenie to opisuje nasze wrażenia podczas degustacji, szczególnie na jej trzecim etapie, kiedy próbujemy odczytać smak wina na podniebieniu. Smak, ale także zapach, fakturę i ciężar wreszcie. Te ostatnie parametry odnoszą się stricte do zmysłu dotyku, który pozwala naszemu mózgowi niejako „zważyć” wino na języku. Mając możliwość porównywania kilku degustowanych win, będziemy w stanie sami utworzyć skalę wagową, na której jednym końcu znajdzie się wino lekkie, a ciężkie na drugim. W języku angielskim ciężkie wina opisywane są jako „dobrze zbudowane” (ang. full-bodied wine), co nierzadko tłumaczone jest dosłownie, i raczej niezręcznie jako „o pełnym ciele”, co rodzi inne skojarzenia; a z kolei lekkie to po prostu „lekko zbudowane”. Różne elementy fizyczne wina mogą odpowiadać za jego konkretną budowę. Ponieważ najczęściej ciężkie wino jest czerwone, pierwszym elementem jest tanina. Kolejne to wysoka zawartość alkoholu, ekstraktu, a nawet cukru. Stąd słuszny wniosek, że nie tylko czerwone może być ciężkie i nie tylko wytrawne.

W jakich regionach produkowane są wina ciężkie?

Żeby te pożądane cechy fizyczne ciężkiego wina uzyskać, trzeba mieć do tego odpowiednie warunki. Zdecydowanie przewagę mają tu cieplejsze regiony, gdzie dobrze dojrzewają ciemne odmiany winorośli, także te gruboskórne, gromadząc dużo cukrów i garbników. W Europie prym wiodą kraje śródziemnomorskie, szczególnie Półwysep Iberyjski, południe Włoch i Francji. Jeszcze lepszym klimatem na ciężkie czerwone wino dysponują kraje winiarskie z półkuli południowej, zwłaszcza Argentyna, RPA i Australia. Choć niestety tym dwóm nie wiedzie się ostatnio najlepiej, już to przez problemy gospodarcze w pandemii, już to przez tragiczne w skutkach pożary. Liczne ciężkie wina, zarówno czerwone, jak i białe powstają też w słonecznej Kalifornii.

Wina wytrawne

Jak i na jakie okazje przechowywać ciężkie wino?

Ciężkie wino bardzo dobrze nadaje się do przechowywania, ze względu na swoje bogate parametry: taniny w wypadku win czerwonych wytrawnych, cukru w wypadku słodkich. Dlatego kolekcjonerzy chętnie po nie sięgają. Na przykład sławne wina bordoskie zyskują z czasem na wartości, a przede wszystkim zmieniają się ich walory wyczuwalne w degustacji. Złożoność bukietu wzrasta, taniny łagodnieją. Zależnie od klasy wina, producenta i rocznika mówimy tu o przechowywaniu rzędu dwudziestu lat. Gdy chodzi o najlepsze wina czerwone ciężkie może trzydziestu, czterdziestu. Ale naprawdę długowieczne, przechowywane dekadami z korzyścią dla ich jakości, są tylko wina słodkie. Z tych dobrze zbudowanych należy wymienić kolekcjonerskie vintage port, czerwone wino wzmacniane z regionu Douro w Portugalii. Bliższy naszemu, przyjaznemu Węgrom sercu jest sławny z trwałości tokaji aszu, ale jest to lżejsza kategoria wagowa słodkiego wina. Niezależnie czy wybierzemy wino ciężkie, czy lekkie musimy zadbać o odpowiednie warunki przechowywania cennych kolekcji przez tak długie lata. Najprostsze rozwiązania to czysta, ciemna i wilgotna piwnica, albo specjalistyczna chłodziarka do przechowywania. Ciężkie wino warto zachować na szczególne okazje. Świętowanie ważnej rocznicy, gdy uda nam się znaleźć archiwalny rocznik z odpowiednie daty. Takie wino można też przechować na okoliczność potencjalnego ślubu nowo narodzonego potomka, o ile wystarczy nam cierpliwości przynajmniej do jego pełnoletniości. Przezorni kolekcjonerzy kupują od razu całą skrzynkę, żeby móc otwierać kolejne butelki na różnych etapach rozwoju wina.

Jakie ciężkie wino wybrać i do czego podać?

Lista czerwonych win wytrawnych o dobrej budowie jest naprawdę długa... Warto zwrócić uwagę, jakie odmiany winorośli się na niej znajdują, skąd najczęściej pochodzą. Gdyby uszeregować je krajami, mogłoby to wyglądać mniej więcej tak:

FRANCJA

- region Bordeaux, zwłaszcza wina z lewego brzegu (Medoc), na bazie cabernet sauvignon

- region Doliny Rodanu, ze sławnym winem papieskim na czele, gdzie podstawą jest syrah

- mourvedre zLangwedocji

WŁOCHY

 - z północy

- aglianico z południa

- sangiovese z Toskanii, w ciężkich wersjach jak np. brunello, czy chianti riserva

HISZPANIA

- monastrell z Murcji

 - w ciężkich wersjach kastylijskich, jak w apelacjach Toro lub Ribera del Duero

PORTUGALIA

- baga z Bairrady

- touriga nacional

NOWY ŚWIAT

- z Argentyny

- shiraz z Australii

- cabernet sauvignon z Kalifornii

Każde ciężkie czerwone wino z wyżej wymienionych woła o solidne i kaloryczne potrawy dobrej jakości. Proponuje się do nich pieczone mięsa, najczęściej wołowinę i dziczyznę, grzyby i aromatyczne przyprawy, jak jałowiec, szałwia, tymianek, czy ziele angielskie, twarde, długodojrzewające sery, a dla wegetarian pieczone bakłażany, paprykę i wędzone tofu. Na koniec warto uzupełnić coś z białego wina ciężkiego i wreszcie spośród słodkich. Białe wytrawne wino ciężkie to dla przykładu może być beczkowane chardonnay, aromatyczne viognier z Francji, albo węgierski juhfark. Pasują do dań z drobiu, albo treściwych ryb, jak tuńczyk, miecznik albo karp. Ze świata win deserowych najcięższą budową dysponują słodkie wina wzmacniane, jak choćby porto. W klasycznym zestawieniu wyspiarskim do puddingu z sera pleśniowego, lub prościej do gorzkiej czekolady i cygar.

Related products

Abbotts & Delaunay - Languedoc
  • Roussanne
  • Francja
  • Wytrawne
Wina z Francji

Abbotts & Delaunay - Languedoc Reserve 2019,2020

Abbotts & Delaunay
3010
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Francja Zawartość alkoholu: 13% Temperatura podawania: 12°C Produkowane ze szczepu: Roussane, Grenache Region: Langwedocja
71,99 zł
Battifarano - Curaffanni Matera Moro Riserva 2016
  • Cabernet Sauvignon
  • Włochy
  • Wytrawne
Wina z Włoch

Battifarano - Curaffanni Matera Moro Riserva 2016

Battifarano
15610
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Włochy  Zawartość alkoholu: 14,5% Temperatura podawania: 19-20°C Produkowane ze szczepów: cabernet sauvignon 60%, merlot 20%, primitivo 20% Region: Basilicata
176,49 zł
Battifarano - Torre Bollita Matera Moro 2014
  • Cabernet Sauvignon
  • Włochy
  • Wytrawne
Wina z Włoch

Battifarano - Torre Bollita Matera Moro 2017

Battifarano
15607
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Włochy  Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 18°C Produkowane ze szczepów: Cabernet Sauvignon 60%, Merlot 20%, Primitivo 20% Region: Basilicata
68,99 zł
Finca El Encinal - Ribera del Duero Crianza
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Valparaiso - Finca El Encinal Crianza 2019

Bodegas Valparaiso
31056
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Hiszpania  Zawartość alkoholu: 14,5% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: 100% Tempranillo Region: Ribera del Duero
74,99 zł
Bura Benmosche Famiy Dingac 2016 BIO
  • Plavac
  • Chorwacja
  • Półwytrawne
Wina z Chorwacji

Bura - Benmosche Family Dingac 2016, 2018 BIO

Bura-Mrgudić
15759
Objętość: 750ml Smak: półwytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Chorwacja Zawartość alkoholu: 14,5% Temperatura podawania: 12-16°C Produkowane ze szczepu: Plavac Mali Region: Dalmacja
195,99 zł
Bura Mare Postup 2018 Mrgudic
  • Plavac
  • Chorwacja
  • Wytrawne
Wina z Chorwacji

Bura - Mrgudic Mare Postup 2018, 2019 BIO

Bura-Mrgudić
15757
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Chorwacja Zawartość alkoholu: 15% Temperatura podawania: 12-16°C Produkowane ze szczepu: Plavac  Mali Region: Dalmacja
165,99 zł
Hagymasi - Fold es Lelek
  • Cabernet Franc
  • Węgry
  • Wytrawne
Wina z Węgier

Hagymasi - Fold es Lelek 2019

Hagymasi Pinceszet
21249
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne  Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Węgry  Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: Cabernet Franc, Syrah, Kekfrankos Region:Eger
84,99 zł
Muratie Ansela Van De Caab  2017
  • Cabernet Franc
  • RPA
  • Wytrawne
Wina Czerwone

Muratie Ansela Van De Caab 2018

Muratie
15106
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: RPA Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepów: Cabernet Sauvignon 50%, Merlot 29%, Cabernet Franc 21% Region: Stellenbosch
141,99 zł
Tezza - Recioto della Valpolicella
  • Corvina
  • Włochy
  • Słodkie
Objętość: 500ml Smak: Słodkie Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Włochy Zawartość alkoholu: 14,5% Temperatura podawania: 14-16°C Produkowane ze szczepu: Corvina, Rondinella, Molinara Region: Valpolicella
114,99 zł
Vida Peter - Losz 2017
  • Cabernet Sauvignon
  • Węgry
  • Wytrawne
Wina z Węgier

Vida Peter - Losz 2017

Vida Peter
15498
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Węgry  Zawartość alkoholu: 13,5% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: 55% cabernet sauvignon & cabernet franc, 15% kékfrankos, 15% merlot, 10% syrah, 5% camenere Region: Szekszard
93,99 zł