Burgundia – charyzmatyczny region francuskich win. Dlaczego wino burgundzkie jest bardzo znane?

Już w I wieku przed naszą erą, gdy tereny zostały podbite przez rzymskie legiony, okazało się, że mieszkający tutaj wcześniej Celtowie zajmowali się już uprawą winorośli. Pierwsze spisane świadectwa tradycji winiarskich w regionie datujemy na 312 roku, gdy w liście do cesarza Konstantyna Wielkiego – miejscowa ludność skarży się na swoje ubóstwo i jako jeden z przykładów tragicznej sytuacji podaje opuszczone winnice. Podobno wówczas splątane korzenie starych winorośli nie pozwalały rolnikom na ich przekształcanie w pola uprawne.

Grzegorz z Tour, który w VI wieku napisał dzieło traktujące o historii Franków wskazywał, że na wzgórzach – na zachód od Dijon powstają wina, które mogą być porównywane z już wówczas legendarnymi winami faleriańskimi (rarytasem słynnym w starożytnym Rzymie). W tym samym czasie miały miejsce pierwsze nadania miejscowych winnic chrześcijańskim zakonom, których działania w kolejnych wiekach ukształtowały obecne oblicze Burgundii. Przykładowo w 1232 roku księżna Burgundii nadała opactwu St-Vivant winnice, które obecnie są znane jako Romanée-Conti, La Romanée, La Tâche, Richebourg i Romanée -St-Vivant (dziś pozostają one w większości w posiadaniu słynnego producenta Domaine de la Romanée-Conti, a ceny pojedynczych butelek z tych działek sięgają kilkunastu tysięcy euro). Zaś w 1273 roku opactwo Cluny stało się właścicielem wszystkich parceli wokół miasteczka Gevrey.

Zakonnicy mieli wszystko, czego brakowało świeckim władcom – cierpliwość i pieniądze. Każda winnica została więc dokładnie opisana, prowadzono zapiski dotyczące pogody w poszczególnych latach oraz tego, jak radzą sobie różne parcele w kolejnych rocznikach. Dzięki temu Burgundia uchodzi za miejsce, gdzie narodziło się pojęcie terroir (suma uwarunkowań geograficznych, geologicznych i klimatycznych mających wpływ na dane siedlisko) oraz cru (najlepsze parcele, dające wspaniałe wina).

Pierwszy prawdziwy „boom” na tutejsze wina to czasy tzw. niewoli awiniońskiej, gdy papieże stali się zakładnikami królów Francji i przenieśli się do Awignonu. Wówczas papieski dwór, słynący z rozrzutności, rozsmakował się w winach z okolic Beaune. Już w XIV wieku pojawiają się też pierwsze zapiski dotyczące odmiany Pinot Noir, która po dziś dzień – obok Chardonnay – stanowi królewską parę burgundzkiego winiarstwa.

Następny wielki przełom nastąpił w czasach Rewolucji Francuskiej, która doprowadziła do sekularyzacji duchowieństwa we Francji i pozbawiła go olbrzymiego majątku. Winnice zostały więc podzielone między świeckich właścicieli, a obowiązujące wówczas prawo spadkowe we Francji nakazało równy podział majątku między dzieci zmarłego i doprowadziło do ich dalszej fragmentacji. Stąd większość obecnych winiarzy posiada kilkanaście, czy nawet kilkadziesiąt malutkich parceli – rozproszonych na różnych okolicznych siedliskach. Niektóre z nich mogą obejmować zaledwie jeden bądź dwa rzędy winorośli.