Wina portugalskie: poznaj tradycje winiarskie Portugalii

Podobnie jak w pozostałych krajach winiarskich Starego Świata, winiarstwo w Portugalii ma bogatą i długą historię, która sięga niemal dwóch tysięcy lat przed Chrystusem. Swoje cegiełki do tej długiej winiarskiej tradycji dołożyli po kolei wszyscy mieszkańcy tego kraju nad oceanem: Fenicjanie, Grecy, Iberyjczycy, Rzymianie i Chrześcijanie. Jako wielcy odkrywcy, portugalczycy umieli doskonale wykorzystać swoje wino jako produkt eksportowy, który na niektórych rynkach stał się przebojem. Przez wieki, wina portugalskie stały się nieodłączną częścią kultury tego kraju, a dziś Portugalia jest jednym z największych producentów wina na świecie, pełnym różnorodnych stylów i wyjątkowych szczepów niespotykanych nigdzie indziej na świecie. 

Regiony winiarskie w Portugalii

Portugalia słynie z wielu genialnych regionów winiarskich, które oferują wyjątkowe wina o najróżniejszych smakach i aromatach. Najważniejsze z nich to: uwielbiane Douro, Alentejo, Dão, Tejo, Bairrada, Vinho Verde i Setúbal, ale nie należy zapominać o górzystej Beirze, uwielbianym przez turystów Algarve, czy chłodniejszym Trás-os-Montes. Portugalia to oczywiście również wyspy - Madera i Azory, gdzie również możemy znaleźć wina warte naszej uwagi. Mimo, że Portugalia nie jest dużym krajem, można tam odnaleźć różnorodne gleby, strefy klimatyczne i ukształtowanie terenu. I tak na przykład, północne regiony, np. Vinho Verde są bardzo zbliżone klimatycznie do tzw. “zielonej Hiszpanii”. Jest tam stosunkowo chłodno, wilgotno i bardzo zielono. Powstają tam odświeżające, lekkie białe wina. Leżący nieopodal, a jednak dużo bardziej surowy region nad rzeką Douro to za to bardzo dobre miejsce dla czerwonych odmian, z których produkuje się złożone wina wytrawne lub słynne wzmacniane Porto. Prawdziwe perełki możemy odnaleźć w regionie Lizbona - dość wymienić apelację Colares z piaszczystym podłożem i prefilokserycznymi krzewami. Z kolei gorący, suchy i kontynentalny klimat Alentejo z dużą różnorodnością gleb to miejsce pełne wyjątkowych win czerwonych, świetnie oddających swoje terroir. 

Zdjęcie producenta Kranemann

Zdjęcie producenta Kranemann

Najważniejsze odmiany winorośli w Portugalii

W Portugalii uprawia się wiele rodzimych odmian winorośli, które nadają winom niepowtarzalnego charakteru. Jest ich w sumie ok. 250! Do najpopularniejszych należą: 

- Touriga Nacional - czerwona wizytówka Portugalii o złożonym smaku i aromacie. Daje bogate w taniny i intensywne wina o aromacie czerwonych, dojrzałych owoców, ziół, kwiatów i lukrecji. Dużo tourigi znajdziecie w Douro, Dão oraz w południowych regionach, np. Algarve, czy Alentejo.

- Touriga Franca - czerwona odmiana, popularna głównie w Douro i pozostałych północnych regionach Portugalii. Jedna z głównych odmian używana do Porto. Pachnie kwiatami i ciemnymi owocami.

- Aragonez, inaczej Tinta Roriz - czyli kochane przez Hiszpanów tempranillo. Tutaj, podobnie jak u sąsiadów, daje różnorodne wina o pikantnym smaku i aromatach ciemnych owoców, często “doprawionych” beczką.

- Alvarinho - najważniejszy biały szczep, który szczególnie dobrze ma się w regionie Vinho Verde. Jest najbardziej złożonym z win, które mogą wejść w skład “zielonych win”. Jest świeże i aromatyczne, z wysoką kwasowością i przyjemną materialnością. Może być wypijane jako młode, lekkie wino, ale warto poszukać złożonych, jakościowych alvarinho, które mogą dojrzewać przez całkiem długi czas.

- Arinto - biały, nieskomplikowany szczep, którego najwięcej możemy spotkać w podregionie Minho, ale występuje w niemal całym kraju, bo winiarze chętnie wykorzystują go w kupażach ze względu na jego wysoką kwasowość.

- Encruzado - biała odmiana, którą znaleźć możemy przede wszystkim w regionie Dão. Pachnie cytrusami, owocami pestkowymi i fiołkami. Ma wyraźne nuty żywiczne i mineralne.

- Fernão Pires, inaczej Maria Gomes - popularny w całej Portugalii, aromatyczny szczep. Wyczuwamy w nim cytusy, owoce tropikalne, kwiaty i aromaty muszkatowe. Produkuje się z niego zarówno wina jednoszczepowe, jak i kupaże. Najwięcej znajdziemy go w Tejo.

- Baga - ciekawy szczep typowy dla regionu Bairrada. Wina z tej odmiany są bardzo intensywne i garbnikowe, ale dosyć lekkie i o wysokiej kwasowości. Świetnie nadają się do wieprzowiny.

Zdjęcie producenta Kranemann

Zdjęcie producenta Kranemann

Zdjęcie producenta Cazas Novas

Kategorie wina portugalskiego: najważniejsze portugalskie wina

Mocną stroną Portugalii jako kraju winiarskiego jest duża liczba różnorodnych stylów winiarskich. Spotkamy się tu zarówno z lekkimi, młodymi winami z północy, masową Portadą, którą znajdziemy w każdym sklepie, wykwintnymi winami o średniej budowie i wysokiej kwasowości, jak i potężnymi beczkowymi czerwieniami z długim potencjałem dojrzewania i bogactwem aromatów. Najważniejsze style to na pewno:

Douro - są to głównie poważne, garbnikowe wina czerwone o solidnej strukturze. Głównie są to dobrze zbalansowane kupaże, które mogą długo dojrzewać w butelce.

Dão - słynie z eleganckich, intensywnych czerwieni i bieli o dobrej kwasowości. Winnice są tam położone wysoko nad poziomem morza na granitowych glebach. Winogrona mają tam idealne warunki do powolnego dojrzewania.

Vinho Verde - młode, świeże i aromatyczne wina. Wypijamy głównie te białe, ale istnieją i różowe, a nawet czerwone. Vinho verde to w tłumaczeniu na polski “wino zielone”. Jego nazwa wynika przede wszystkim ze świeżości i młodości tego wina, które dopiero co dojrzewało na krzewie. 

Porto - słynne wino wzmacniane, z bogatym smakiem i wyjątkowym aromatem. Dzieli się na kilka rodzajów, a najsłynniejszymi są Porto Tawny i Porto Ruby. Różnią się sposobem dojrzewania - z większym (w przypadku Tawny) wpływem beczki i oksydacji lub mniejszym (w przypadku Ruby)

Madera - wino wzmacniane o intensywnym smaku i charakterystycznej nucie orzechowej. Największy skarb tej portugalskiej wyspy o tropikalnym klimacie.

Wina portugalskie a kuchnia portugalska

Najlepsze pairingi to zawsze takie, których składniki pochodzą z tego samego miejsca. W związku z tym, najlepszym towarzystwem dla wina z Portugalii jest oczywiście lokalna kuchnia - na nasze nieszczęście - niezbyt wciąż obecna na polskiej scenie gastronomicznej. Warto poszukać jednak iberyjskich składników, takich jak chociażby suszone wędliny, sery długodojrzewające, czy słynne rybne konserwy i owoce morza, które portugalczycy uwielbiają i które świetnie sprawdzą się w nieskomplikowanych pairingach. Niektóre z polecanych par do słynnych portugalskich potraw to: bacalhau (suszony solony dorsz) z winem Vinho Verde, krokiety z dorsza z białym Dão, pieczeń wieprzowa z winem Bairrada gulasz mięsny z Alentejo, gulasz rybny (cataplana) z alvarinho, sery pleśniowe i czekolada z winem Porto, słynne budyniowe babeczki (pasteis de nata) - tylko z dobrym espresso.

Podsumowanie

Wina portugalskie są nie tylko symbolem bogatej tradycji i kultury tego kraju, ale również źródłem dumy dla jego mieszkańców. Zachęcamy do odwiedzenia każdego z portugalskich regionów winiarskich po kolei - czy to ulubionym środkiem transportu, czy też, po prostu, kupując po kolei odpowiednie butelki…

Related products

Cazas Novas - Alvarinho 2021
  • Alvarinho
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Cazas Novas - Alvarinho 2021

Cazas Novas
16838
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Biały Kraj pochodzenia: Portugalia Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 8-10ºC  Produkowane ze szczepu: Alvarinho Region: Minho
64,99 zł
Cazas Novas - Avesso...
  • Avesso
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Cazas Novas - Avesso Colheita vinho verde 2022

Cazas Novas
16837
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Biały Kraj pochodzenia: Portugalia Zawartość alkoholu: 13,5% Temperatura podawania: 7-10ºC  Produkowane ze szczepu: Avesso Region: Vinho Verde 
39,99 zł
Hasso Douro DOC - Red 2019
  • Touriga Nacional
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Hasso Douro DOC - Red 2019

Kranemann Estate
16125
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: czerwone Kraj pochodzenia: Portugalia Zawartość alkoholu: 13% Temperatura podawania: 16°C Produkowane ze szczepu: 30% Tinta Roriz, 30% Touriga Nacional, 20% Tinta Barroca, 20% mix Region: Douro kwasowość: 4,9 g/l
56,99 zł
Hasso Douro DOC - White 2022
  • Arinto
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Hasso Douro DOC - White 2022

Kranemann Estate
16123
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: białe Kraj pochodzenia: Portugalia Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania: 16°C Produkowane ze szczepu: 50% Viosinho, 30% Rabigato, 10% Arinto and 10% Gouveio Region: Douro kwasowość: 7,2 g/l
56,99 zł
Quinta Do Convento Douro Branco 1999
  • Arinto
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Quinta Do Convento - Branco Douro 1999

Kranemann Estate
15375
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: białe Kraj pochodzenia: Portugalia Zawartość alkoholu: 12% Region: Douro
182,79 zł
Quinta do Convento - Branco...
  • Viosinho
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Quinta do Convento - Branco White Douro DOC 2021

Kranemann Estate
17024
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Portugailia Zawartość alkoholu: 11,5% Temperatura podawania: 12-14°C Produkowane ze szczepu: 30% Viosinho, 25% Old vines, 20% Cercial, 15% Arinto, 10% Gouveio Region: Cima-Corgo, Douro kwasowość całkowita: 7,1 g/l
89,99 zł
Senhora do Convento - Proprietor's Red Blend
  • Touriga Nacional
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Quinta do Convento - Proprietor's Red Blend Tinto Douro DOC 2012

Kranemann Estate
13166
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: czerwone Kraj pochodzenia:Portugalia Zawartość alkoholu: 13,5% Temperatura podawania:16-18°C Produkowane ze szczepu: Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz i Tinta Barocca Region: Douro   
49,99 zł
Senhora do Convento - Quinta do Convento
  • Touriga Nacional
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Quinta do Convento - Tinto Douro DOC 2013

Kranemann Estate
4096
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: czerwone Kraj pochodzenia: Portugalia Zawartość alkoholu: 13,5% Temperatura podawania: 16°C Produkowane ze szczepu: Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz Region: Douro
63,99 zł
Quinta do Convento - Tinto...
  • Touriga Nacional
  • Portugalia
  • Wytrawne
Wina z Portugalii

Quinta do Convento - Tinto Red Douro DOC 2019

Kranemann Estate
4096
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Portugailia Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: Touriga Nacional, Tinta Roriz, Touriga Franca Region: Cima-Corgo, Douro kwasowość całkowita: 5g/l
89,99 zł