Polskie wina - co warto wiedzieć

Już od dobrych kilku lat polskie wina stają się coraz bardziej popularne. Obecność etykiet od rodzimych producentów w dobrych restauracjach nie dziwi już tak bardzo, jak jeszcze kilka lat temu, a  to, co cieszy jeszcze bardziej, to fakt, że pojawia się ich coraz więcej także w naszych prywatnych lodówkach. Wyraźnie rosną nie tylko liczby hektarów poświęconych na winnice, ale i jakość samych produktów, która doceniana jest przez specjalistów na całym świecie.

Polskie wino w pigułce

Według Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na ten moment mamy w Polsce już 380 winnic (dane na 15.03.2022). Warto pamiętać, że są to jedynie te winnice, które wprowadziły swoje wino do sprzedaży. Oprócz nich mamy jeszcze dobrze ponad 120 producentów, którzy jeszcze się z oficjalną sprzedażą wstrzymują, albo wcale jej nie planują. Liczba hektarów przeznaczonych na winnice - 619,37 - nie robi może piorunującego wrażenia, ale ta również rośnie z roku na rok, a niewielkie areały upraw mają swoje plusy, jak chociażby bardzo duża popularność upraw prowadzonych w sposób ekologiczny, co w przypadku wielkich przemysłowych winnic jest znacznie trudniejsze do realizacji. Mimo, że średnia wielkość polskiej winnicy to około 2 hektary, istnieją również większe przedsięwzięcia. Na czele wciąż znajduje się Winnica Turnau (34 ha), goni ją krakowska Srebrna Góra (28 ha), a za rekordzistami są jeszcze wcale nie małe winnice, takie jak Jaworek (18,5 ha),  Gostchorze (15 ha), Kamil Barczentewicz (12 ha) czy Silesian (11 ha). W siłę rośnie enoturystyka, dzięki której polskie winiarstwo coraz częściej trafia do nowych konsumentów. Latem winnice zapraszają na pikniki i koncerty, pojawia się coraz więcej infrastruktury, która pozwala na organizację degustacji i eventów pośród krzewów winorośli, nawet podczas słabszej pogody. Dużym zainteresowaniem cieszą się winiarskie imprezy, takie jak “Winobranie w Zielonej Górze”, “Dni Wina w Jaśle”, “Święto Wina w Janowcu”, “Festiwal Wina Pomorza Zachodniego”, “Święto Młodego Wina w Sandomierzu” i inne. Rośnie również liczba konkursów winiarskich, na których producenci zdobywają medale za najlepsze wina w różnorodnych kategoriach.

Polskie winnice

Zdjęcie producenta Folwark Pszczew

Polskie winnice

Zdjęcie producenta Folwark Pszczew

Gdzie w Polsce rosną winnice?

Chociaż winnice znajdziemy w Polsce właściwie w każdym województwie, kilka obszarów odznacza się ich dużo większym natężeniem. Do takich należą oczywiście województwo lubuskie, w szczególności okolice Zielonej Góry, Dolny Śląsk ze swoimi Wzgórzami Trzebnickimi, Małopolska - chociażby z winnicami Jury Krakowsko-Częstochowskiej i okolic Tarnowa, tak zwany Małopolski Przełom Wisły po drodze z Warszawy do Lublina, czy Podkarpacie - kolebka współczesnego polskiego winiarstwa. Nie ma jeszcze u nas mowy o powstaniu w naszym kraju prawdziwych apelacji, ale wykształcają się stowarzyszenia winiarzy, różnorodne winiarskie imprezy oraz szlaki enoturystyczne, które spokojnie pozwalają nam mówić o wyodrębnianiu się mniejszych lub większych regionów winiarskich. 

Polskie winnice

Zdjęcie producenta Winnica Turnau

Charakterystyka polskich win

Najpopularniejsza polska odmiana hybrydowa to wciąż solaris, który stał się poniekąd naszą wizytówką (Winnica Turnau posiada największą w Europie jednorodną parcelę solarisa!). Istnieją doskonałe wina z tej odmiany z winnic z całej Polski, zarówno w wersjach wytrawnych, jak i tych z podwyższoną ilością cukru resztkowego oraz całkiem słodkich. Dobrą sławą cieszą się dzisiaj również odmiany takie jak johanniter czy hibernal, czyli krzyżówki spokrewnione blisko z rieslingiem. Z johannitera powstają coraz ciekawsze wytrawne wina białe, ale i wina pomarańczowe, musujące, czy słodkie, a ziołowy hibernal nazywany bywa czasami “polskim sauvignon blanc”. Czerwone odmiany hybrydowe, które zdecydowanie szczycą się największą popularnością, to rondo i regent - występujące zresztą często w dobrze zbalansowanych kupażach. Regent daje wina masywniejsze, z większą taniną i ciemnym owocem, co idealnie równoważą cechy typowe dla ronda, czyli wysoka kwasowość i świeży miks owoców leśnych. Nawet winiarze bardzo przywiązani do vitis vinifery często decydują się na posiadanie parceli z tymi odmianami hybrydowymi, z uwagi na ich dużą odporność na polskie warunki klimatyczne. Ciekawe wina dają również kwiatowe muscarisy, eleganckie souvignier gris, wina z odmiany seyval blanc oraz czerwone krzyżówki cabernetowe, jak cabernet cortis, cabernet cantor i cabernet dorsa. Te trzy ostatnie potrafią nieźle zaskoczyć swoim złożonym, owocowo-warzywnym charakterem, przyjemną taniną i dobrą kwasowością. Mimo, że wciąż panuje dość powszechne przekonanie, że polskie winiarstwo właśnie międzygatunkowymi krzyżówkami stoi, to nie można nie wymienić również szlachetnych odmian, które rozlokowały się na naszej scenie winiarskiej w nie mniejszym stopniu. Z pewnością na ich czele stoi riesling - jego genialne wcielenia często spotykają się z opiniami typu: “to wino nie odbiega w żadnym stopniu od jego najlepszych wersji znad Mozeli, czy Rheingau”. Rzeczywiście nie brakuje fantastycznych rieslingów - zarówno tych bardziej kwiatowo-cytrusowych, jak i tych pachnących intensywnie miodem, z aromatami petrolowymi. Szczególnej uwadze warto poddać na przykład….. 

Poza rieslingiem coraz częściej spotykamy się z wartymi uwagi pinot noir. Mimo że jest to wyjątkowo wymagająca odmiana, to winiarze coraz częściej decydują się na jej uprawę, ponieważ daje niezwykle wyrafinowane, owocowe wina z dobrą kwasowością i grzybowymi nutami. Coraz częściej można trafić na gruner veltlinery, gewurztraminery, a także czerwone, zimnolubne odmiany jak zweigelt czy st. laurent. W cieplejszych siedliskach pojawiają się bardzo interesujące wersje merlotów, cabernet sauvignon, a nawet gamay, choć te wciąż są jeszcze ciekawostkami, które warto śledzić w kolejnych rocznikach. Pewne są trzy stwierdzenia: winiarstwo w Polsce to a) nie tylko białe wina, b) nie tylko hybrydy, c) różnorodne wina świetnej jakości.

Polskie wino - trendy

Jako raczkujący kraj winiarski, Polska szuka winiarskich nisz, w których mogłaby się doskonale odnaleźć. Jedną z nich jest z całą pewnością produkcja win musujących metodą tradycyjną. Przykładów takich win jest bardzo wiele, a czołowym (a przy tym jednym z pierwszych) winiarzy, którzy właśnie na nie postawili, jest Guillaume Dubois, tworzący w Krośnie Nadodrzańskim kilka etykiet GostArta, dojrzewającego nad osadem około 12 miesięcy. Guillaume nie tylko tworzy własne wina musujące, ale i stara się propagować używane przez siebie metody wśród kolegów po fachu. W okolicach winnicy Gostchorze powstaje dzięki niemu małe zagłębie musiaków nazywane lubuską piątką, które zdobywa wysokie noty na wszystkich winiarskich konkursach. Oprócz metody tradycyjnej coraz częściej używa się także popularnej metody pétillant-naturel, tworząc tak zwane pét-naty. Metoda ta opiera się na zakapslowaniu wina jeszcze przed zakończeniem fermentacji. Zdobywają one coraz szerszą rzeszę fanów. Nic dziwnego - ożywczo kwasowe, oczarowują drożdżowymi aromatami, są wesołe w swoim charakterze, idealne na gorące miesiące. Wpisują się też dobrze w kolejną kategorię win, która w Polsce odgrywa coraz ważniejszą rolę, czyli do win naturalnych. Mętne wina niskointerwencyjne, o “szalonych”, nie zawsze eleganckich aromatach to wybór wielu młodych konsumentów, na których gusta polscy winiarze bardzo chętnie odpowiadają. Zresztą niska interwencyjność oraz ekologiczna, czy nawet biodynamiczna uprawa w naszych warunkach bardzo dobrze się sprawdza - niewielkie areały winnic sprzyjają takiemu podejściu do winogrodnictwa. Kolejna nisza to wina pomarańczowe (tzw. skin-contact), czyli takie przy których skórki białych winogron miały dłuższy kontakt z sokiem, dając końcowemu produktowi taninę, ciemniejszy, pomarańczowy kolor oraz herbaciane, korzenne, morelowo-mirabelkowe aromaty.

winnice polskie

Zdjęcie producenta Winnica Gostchorze

Zdjęcie producenta Winnica Gostchorze

Polskie wina, których trzeba spróbować:

Gost Art 2020, Winnica Gostchorze - musujące wino od Guillaume Dubois. Produkowane metodą tradycyjną z odmian riesling, pinot blanc i pinot gris. Producent w każdym roczniku pokazuje ogromny potencjał win musujących z województwa lubuskiego, które niegdyś było określane mianem “polskiej szampanii”.

Wino Johanniter 2020, Godyla - wytrawne i lekkie wino z białej odmiany hybrydowej. Wysoka kwasowość i dużo dosyć złożonych, owocowych aromatów będą genialne na nadchodzące ciepłe miesiące. Wino powstaje w niewielkiej winnicy leżącej przy Pałacu w Pawłowicach. Prowadzi ją Szymon Godyla, który dba o wysoką jakość każdego rocznika swoich win.

Pinot Noir 2019, Adoria - burgundzka odmiana w polskim wydaniu z dolnośląskiej winnicy Adoria. Mike Whitman dojrzewa swoje pinot noir w amerykańskim dębie, który jest dobrze wyczuwalny, ale nie dominuje i świetnie komponuje się z owocowością i kwasowością wina. Z pewnością spodoba się każdemu wielbicielowi tej odmiany.

Riesling 2019, Winnica Silesian - klasyczny riesling, z typowymi dla tej odmiany aromatami cytrusów, kwiatów, jabłek i nektarynek, z przyjemnymi nutami petrolowymi i mineralnością. Wino to jest doskonałym przykładem tego, jak ta szlachetna odmiana świetnie pasuje do polskiego klimatu, wcale nie gorzej niż u naszych zachodnich sąsiadów.

Souvignier Gris 2020, Folwark Pszczew - 5 hektarowa winnica, która w ostatnim roku pokazała się od najlepszej strony zdobywając medale na konkursach winiarskich takich jak Winobranie w Zielonej Górze, czy WINO PL. Tutaj w butelce mamy bardzo obiecującą odmianę hybrydową, która zachwyci nawet największych zwolenników vitis vinifery. 

Related products

Adoria - Pinot Noir 2021
  • Pinot Noir
  • Polska
  • Wytrawne
Wina z Polski

Adoria - Pinot Noir 2021

Winnica Adoria
15721
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Polska  Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 10-12 °C Produkowane ze szczepu: Pinot Noir Region: Województwo Dolnośląskie
94,99 zł
Godyla - Cabernet Cortis 2021
  • Cabernet Cortis
  • Polska
  • Wytrawne
Wina z Polski

Godyla - Cabernet Cortis 2021

Pałacowa Winnica Godyla
16103
Objętość: 750ml Smak: wytrawny Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Polska  Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 10-12 °C Produkowane ze szczepu: cabernet cortis Region: woj. Opolskie
75,99 zł
Godyla - Johanniter...
  • Johanniter
  • Polska
  • Wytrawne
Wina z Polski

Godyla - Johanniter wytrawny 2021,2022

Pałacowa Winnica Godyla
15486
Objętość: 750ml Smak: wytrawny Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Polska  Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania: 10-12 °C Produkowane ze szczepu: Johanniter Region: woj. Opolskie
59,99 zł
Srebrna Góra - Cabernet Cortis 2019
  • Cabernet Cortis
  • Polska
  • Wytrawne
Wina z Polski

Srebrna Góra - Cabernet Cortis 2021

Winnica Srebrna Góra
49879
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: czerwone Kraj pochodzenia: Polska  Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 10-12 °C Produkowane ze szczepu: Cabernet cortis Region: Województwo Małopolskie kwasowość: 6,6g/l zawartość cukru: 8 g/l
68,99 zł
Srebrna Góra - Chardonnay 2020
  • Chardonnay
  • Polska
  • Wytrawne
Wina z Polski

Srebrna Góra - Chardonnay 2021

Winnica Srebrna Góra
7617
Objętość: 750ml Smak: wytawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Polska  Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania: 10-12 °C Produkowane ze szczepu: chardonnay z niewielką domieszką auxerrois Region: Województwo Małopolskie Cukier resztkowy:  Kwasowość: 
68,99 zł
Winnica Gostchorze -  Gost...
  • Riesling
  • Polska
  • Wytrawne
Wina z Polski

Winnica Gostchorze - Gost Art cuvee brut 2022

Winnica Gostchorze
15224
Objętość: 750ml Smak: wytrawne musujące Kolor: białe Kraj pochodzenia: Polska Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania:8-10 °C Produkowane ze szczepu:  Riesling, Pinot noir i Pinot blanc. Region: Ziemia Lubuska  
94,99 zł
Winnica Gostchorze -...
  • Riesling
  • Polska
  • Półwytrawne
Wina z Polski

Winnica Gostchorze - GostArt Demi Sec 2022

Winnica Gostchorze
9235
Objętość: 750ml Smak: półwytrawne Kolor: białe Kraj pochodzenia: Polska Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania:8-10 °C Produkowane ze szczepu: Riesling, Pinot Noir, Pinot Blanc Region: Ziemia Lubuska  
94,99 zł
Winnica Turnau - Johaniter
  • Johanniter
  • Polska
  • Półsłodkie
Wina z Polski

Winnica Turnau - Johanniter 2021,2022

Winnica Turnau
37061
Objętość: 750ml Smak: Półsłodkie Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Polska  Zawartość alkoholu: 9,5% Temperatura podawania: 10-12 °C Produkowane ze szczepu:  Johaniter Region: Województwo Zachodniopomorskie
85,99 zł
Winnica Turnau - Solaris
  • Solaris
  • Polska
  • Wytrawne
Wina z Polski

Winnica Turnau - Solaris 2023

Winnica Turnau
37070
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Polska Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania: 10-12 °C Produkowane ze szczepu: Solaris Region: Województwo Zachodniopomorskie
85,99 zł