Hiszpańskie wina – jakie są rodzaje, które warto znać. Najlepsze wina hiszpańskie godne polecenia.

Wina z Hiszpanii – krótka historia

Aby prześledzić historię wina hiszpańskiego od samego początku, należy cofnąć się w czasie o jakieś 4000 lat, kiedy to w okolicach roku 1900 p.n.e. na terenie Hiszpanii wylądowali Fenicjanie i pozostawili po sobie pierwsze ślady winnego rzemiosła. Datowane na młodsze o 1200 lat są pierwsze świadectwa systematycznej uprawy winorośli - te z kolei pozostawili po sobie koloniści z ówcześnie prężnie rozwijającej się Grecji. Kilkaset lat później kolejną cegiełkę dołożyli od siebie Rzymianie, uprzemysławiając winiarstwo i rozprowadzając wina po cały regionie śródziemnomorskim; po nich zaś (z małą przerwą na Wizygotów) na półwyspie Iberyjskim zagościli Arabowie, którzy zezwolili (ale się nie cieszyli) na uprawę winorośli na terenach chrześcijańskich, a także sami destylowali spirytus winny w celach – podobno –leczniczych. XV wiek przyniósł rekonkwistę, natomiast XVI sięgający poza granice Hiszpanii mocno rozwinięty rynek winiarski z głównymi ośrodkami w Jerez i Maladze. Wiek XIX to początek nowoczesnego winiarstwa (Rioja, Cava),w pierwszej połowie kolejnego zaś zaczęły powstawać pierwsze regiony Denominacion de Origen. Okres po wojnie domowej charakteryzował się rosnącą produkcją wina i spadającą jego jakością; ten niechlubny trend zmienił się o 180 stopni w latach 70-tych, kiedy możemy mówić o renesansie hiszpańskiego winiarstwa.

Jakie wina są produkowane w Hiszpanii? Hiszpańska klasyfikacja win

Vino de Mesa:
proste wina stołowe bez oznaczenia rocznika, odmiany czy miejsca pochodzenia. No ale, jak to mówią, nie ma ryzyka, nie ma zabawy.

Vinos de la Tierra:
odpowiednik francuskiego Vin de Pays: ponad winami stołowymi, ale poniżej systemu DOP (Denominacion de Origen Protegida; zawierają się w nim DO oraz DOC)

Denominacion de Origen:
wina o jasno określonym pochodzeniu, odpowiednik francuskiego AOC oraz włoskiego DOC; niemal 2/3 całej powierzchni hiszpańskich winnic

Denominacion de Origen Calificada:
najwyższa jakość win zarezerwowana w tym momencie tylko dla regionów Rioja oraz Priorat

Vino de Pago:
niezależna klasyfikacja pojedynczych winnic, coś na wzór francuskich Grand Cru – zarówno jeśli chodzi o koncept, jak i o ceny.

wina hiszpańskie

Zdjęcie producenta Godelia

wina hiszpańskie

Zdjęcie producenta Godelia

Hiszpańskie regiony winiarskie

Temat rzeka (a nawet kilka), dlatego spróbuję przedstawić temat z nieco innej perspektywy: podzielić kraj na kilka części i przedstawić zawarte w ich granicach regiony.

Andaluzja:
gorące południe z bardzo charakterystyczną, jasną od wysokiej zawartości kredy glebą zwaną Albariza. Znajdziemy tu produkujące sławne sherry DO Jerez oraz znane z wytwarzanych w podobny sposób wysokiej jakości win wzmacnianych DO Montilla-Moriles.

Dolina rzeki Duero:
kraina najbardziej znanej hiszpańskiej odmiany winorośli zwanej Tempranillo, uprawianej m.in. w DO Ribera del Duero (potężne, złożone wina z wysoko położonych winnic) oraz Toro (dogrzane słońcem wyraziste i dojrzałe etykiety). W tejże dolinie znajduje się też DO Rueda, produkujące lekkie i świeże białe wina z odmiany Verdejo.

Dolina rzeki Ebro:
znana z prestiżowego DOC Rioja oraz porażki wojsk republikańskich w 1938 roku. Wina na bazie szczepu Tempranillo – tutaj zazwyczaj kupażowane z innymi lokalnymi odmianami – klasyfikuje się na podstawie czasu spędzonego w dębowych beczkach, chociaż co nowocześniejsi winiarze odchodzą od tego, stawiając na nieco świeższy styl win. Białe wina z odmian Viura, Malvasia oraz Garnacha Blanca są mniej znane, ale niekiedy również niesamowitej jakości.

Zielone Wybrzeże:
dom kilku DO, dających bardzo oryginalne wina. Białe z aromatycznej i mineralnej odmiany Albarino znajdziemy w Rias Baixas, natomiast wyróżniająca się delikatnością i świeżością Mencia zagościła w Bierzo.

Wybrzeże Morza Śródziemnego:
do gry wchodzą kolejne odmiany i style win. DOC Priorat to pełne, taniczne wina głównie na bazie odmiany Garnacha (we Francji zwanej Grenache); region ten słynie też z cen owych trunków. Wizytówką DO Jumilla są grona Monastrell i powstające z nich ciemne, ekstraktywne wina. W Katalonii zaś skoncentrowana jest większość – gdyż jest to region „rozsiany” po całej Hiszpanii - DO Cava, gdzie na bazie takich odmian Macabeo, Parellad i Xarello produkuje się wina musujące metodą tradycyjną.

Meseta:
centralna część kraju z największym DO nie tylko w Hiszpanii, ale i na świecie: La Mancha. Znana jest (oprócz wiadomego DOna) z win reprezentujących legendarne „value for money”, ale znajdziemy tam też kilka Vino de Pago.

Wina hiszpańskie

Zdjęcie producenta Bodegas Franco-Espanolas

Wina hiszpańskie

Zdjęcie producenta Bodegas Franco-Espanolas

Do jakich potraw najbardziej pasują wina hiszpańskie?

Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba odnieść się do konkretnych stylów i odmian. Krzepkie czerwone odmiany wina hiszpańskiego świetnie poradzą sobie z grillowanymi mięsami i warzywami (Priorat), Tempranillo dodatkowo jest świetnym partnerem jagnięciny, a Monastrell dań typu bbq. Niebeczkowane, młode Tempranillo z kolei sprawdzi się z pomidorowymi sosami, a mająca nieco lżjeszy profil smakowy Mencia z kaczką oraz wieprzowiną.

Poniżej prezentujemy więcej propozycji połączeń wina hiszpańskiego z jedzeniem:

- Białe Albarino jest niesamowicie uniwersalne gastronomicznie, ale dzięki charakterystycznej słoności doskonale łączy się z owcami morza; Verdejo zaś dogaduje się z rybami i warzywami. O Sherry i Cavach przez różnorodność stylów można by napisać osobny artykuł, ale powiem w skrócie: niewiele jest rzeczy, które źle łączą się z tymi winami.

- Albarino to szczep słynący ze swojej charakterystycznej słoności i mineralności. Nie można nie spróbować go ze świeżymi owocami morza i delikatnymi białymi rybami - z grilla, w delikatnym sosie lub na surowo - jako tatar lub ceviche. Takie połączenie to niezawodna klasyka. 

- Verdejo to odmiana o wielu twarzach. Zależnie od stylu możemy ją parować z wieloma potrawami z warzyw, ryb lub lekkiego drobiu. Najlżejsze, kwasowe i świeże przykłady podajmy z grillowanymi warzywami (szparagi, papryczki padrón) lub grillowaną białą rybą. Trochę cięższe, bardziej krągłe wydania verdejo sprawdzą się z paellą (lub pomidorowym kaszotto z kurczakiem i warzywami) lub kanapeczkami z sardelami w occie (albo rybą po kaszubsku!) czy dojrzewającą szynką.

- Godello, także dobrze poradzi sobie z owocami morza (np. langustynką, homarem z masłem) i rybami. Ponieważ zwykle ma niezłą strukturę, powinno poradzić sobie z sosami, także tymi z dodatkiem śmietany. Wypróbujcie go z pieczonym kurczakiem, kawałkiem łososia lub dorszem w sosie porowym. Makaron z morskim dodatkiem to też niezły pomysł!

- Sherry w wersjach wytrawnych (Fino, Manzanilla, Amontillado, Oloroso) to wina bardzo gastronomiczne i potrafią dopasować się do bardzo wielu dań. Łączmy je z kuchnią hiszpańską w swojej najprostszej formie, czyli z tapasami (rybne pasty, hiszpańskie wędliny) lub niełatwymi do pairingu potrawami kuchni polskiej (majonezowe sałatki, jajka na twardo). Próbujcie też połączeń z daniami z dodatkiem orzechów i bakalii. Nie ma też nic lepszego od krewetek smażonych na patelni z czosnkiem natką i chlustem sherry fino. Słodkie sherry pijcie z deserami z karmelizowanymi owocami i orzechami oraz z serami

- Cava, czyli musujące wino hiszpańskie, będzie doskonałym towarzyszem różnorodnych przekąsek. Nadaje się do lekkich sałat, ryb i owoców morza, wędlin i serów, oliwek, papryczek, grzybów i mięsnych past oraz kiszonek. Możemy spokojnie podać ją również jako fantastyczny aperitif.

Zdjęcie producenta Bodegas Franco-Espanolas

- Tempranillo - najpopularniejszy czerwony szczep hiszpański występuje oczywiście w wielu różnych stylach. Świeże i młode będzie świetne z pomidorowymi sosami, drobiem lub tuńczykiem. 

- Beczkowana Rioja lub Ribera del Duero to doskonali towarzysze wołowiny, jagnięciny, a nawet dziczyzny. Wegetarianie do tych win mogą zjeść na przykład potrawkę z fasoli z pomidorami.

Garnacha to kolejny wielki hiszpański szczep. Mogą mu towarzyszyć hiszpańskie wędliny, paella, jagnięcina w ziołach lub włoskie dania z pomidorami i mięsnymi lub warzywnymi dodatkami.

- Monastrell będzie natomiast pasował do pieczonej kaczki, karkówki lub kiełbaski z grilla i żeberek w sosie barbecue (w wersji wege mogą to być na przykład boczniaki). Z pewnością sprawdzi się, jeśli nasza potrawa będzie bardziej tłusta. 

Mencia to wytrawne hiszpańskie wino, które Hiszpanie najczęściej jadają z jagnięciną lub ich wyjątkową kaszanką morcillą. Odmiana nie zawiedzie również jeśli podamy ją ze stekiem albo intensywnym gulaszem wołowym lub wieprzowym. Wegetarianom polecamy podawać Mencię z grzybami w sosie. 

Related products

Alta Alella - AUS 2019 Pet Nat
  • Pansa Blanca (Xarel-lo)
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Alta Alella - AUS 2021 Pet Nat BIO/VEGAN

Alta Alella - Organic/BIO
15103
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 8-10°C Produkowane ze szczepu: Pansa Blanca (Xarel-lo) Region: Katalonia
84,99 zł
Alta Alella - Bruant Cava D.O. Reserva Brut Natur Magnum
  • Pansa Blanca (Xarel-lo)
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Objętość: 1500ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe musujące Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 10-12°C Produkowane ze szczepu: Pansa Blanca (Xarel-lo) Region: Katalonia
291,49 zł
Alta Alella - Laieta Cava Gran Reserva Brut Nature
  • Pansa Blanca (Xarel-lo)
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Alta Alella - Cava Laieta Gran Reserva Brut Nature 2018 BIO/VEGAN

Alta Alella - Organic/BIO
10213
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: białe musujące Kraj pochodzenia:Hiszpania Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 10-12°C Produkowane ze szczepu: Pansa Blanca, Macabeu, Chardonnay, Pinot Noir Region: Katalonia  
146,99 zł
Alta Alella - Mirgin "Laieta" Rosé Cava Gran Reserva Brut Nature
  • Mataro
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Alta Alella - Cava Laieta Rose Gran Reserva Brut Nature 2019 BIO/VEGAN

Alta Alella - Organic/BIO
14644
Objętość: 750ml Smak: wytrawne Kolor: różowe Kraj pochodzenia:Hiszpania Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 10-12°C Produkowane ze szczepu: Monastrell (Mourvedre) Region: Katalonia  
157,99 zł
Alta Alella - Cava "Mirgin" Gran Reserva Brut Nature
  • Pansa Blanca (Xarel-lo)
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Alta Alella - Cava Mirgin Reserva Brut Nature BIO/VEGAN 2019

Alta Alella - Organic/BIO
8201
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe musujące Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 10-12°C Produkowane ze szczepu: Pansa Blanca (Xarel-lo), Macabeu, Parellada Region: Katalonia
84,99 zł
Mirgin Rose D.O. Cava Reserva Brut Nature
  • Mataro
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Alta Alella - Cava Mirgin Rose Reserva Brut Nature 2019 BIO/VEGAN

Alta Alella - Organic/BIO
8206
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Różowe musujące Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 12% Temperatura podawania: 10-12°C Produkowane ze szczepu: Mataro (Monastrell) Region: Katalonia
84,99 zł
Bodegas Franco-Espanolas - Diamante Blanco
  • Viura
  • Hiszpania
  • Półsłodkie
Wina z Hiszpanii

Bodegas Franco-Espanolas - Diamante Blanco 2022

Bodegas Franco - Espanolas
31059
Objętość: 750ml Smak: Półsłodkie Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 11,5% Temperatura podawania: 8°C Produkowane ze szczepu: Viura, Malvasia Region: Rioja
51,99 zł
Franco-Espanolas - Diamante Rosado
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Półsłodkie
Wina z Hiszpanii

Bodegas Franco-Espanolas - Diamante Rosado 2020

Bodegas Franco - Espanolas
31057
Objętość: 750ml Smak: Półsłodkie Kolor: Różowe Kraj pochodzenia: Hiszpania  Zawartość alkoholu: 13% Temperatura podawania: 8°C Produkowane ze szczepu: Tempranillo, Viura Region: Rioja
51,99 zł
Bodegas Franco-Espanolas - Rioja Bordon Seleccion
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Franco-Espanolas - RB Rioja Bordon Crianza 2018

Bodegas Franco - Espanolas
40835
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 13.5% Temperatura podawania: 14°C Produkowane ze szczepu: Tempranillo Region: Rioja
65,99 zł
Bodegas Franco-Espanolas - Rioja Bordon Crianza
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Franco-Espanolas - Rioja Bordon Crianza 2018, 2019

Bodegas Franco - Espanolas
10119
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: Tempranillo 80%, Garnacha Tinta 20% Region: Rioja
58,99 zł
Bodegas Franco-Espanolas -...
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Franco-Espanolas - Rioja Bordon Reserva 2016, 2017

Bodegas Franco - Espanolas
31045
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Hiszpania  Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: Tempranillo, Garnacha tinta, Mazuelo Region: Rioja
77,99 zł
Bodegas Franco-Espanolas - Viña Soledad Tête de Cuvée Reserva
  • Viura
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Franco-Espanolas - Vina Sole Tete de Cuvee Reserva 2017

Bodegas Franco - Espanolas
39858
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu:13% Temperatura podawania: 9-10 °C Produkowane ze szczepu: Viura Region: Rioja
118,99 zł
Godelia - Tinto
  • Mencia
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Godelia - Tinto Mencia Tinto Crianza 2016, 2017

Godelia Bodegas y Vinedos
46285
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: Mencia Region: D.O. Bierzo
87,99 zł
Bodegas Mocen - Sauvignon...
  • Sauvignon Blanc
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Mocen - Sauvignon Blanc 2022 Rueda DO

Bodegas Mocen
45507
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 12,5% Temperatura podawania: 8-10°C Produkowane ze szczepu: Sauvignon Blanc Region: Rueda
53,99 zł
Bodegas Mocen - Verdejo...
  • Verdejo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 13% Temperatura podawania: 8-10°C Produkowane ze szczepu: Verdejo Region: Rudea
49,99 zł
Finca El Encinal - Ribera del Duero Crianza
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Bodegas Valparaiso - Finca El Encinal Crianza 2019

Bodegas Valparaiso
31056
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Hiszpania  Zawartość alkoholu: 14,5% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: 100% Tempranillo Region: Ribera del Duero
74,99 zł
Tinto Pesquera Crianza
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Pesquera - Crianza 2018

Familia Fernandez Rivera
15760
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone  Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: 100% Tempranillo Region: Ribera del Duero
146,99 zł
Tinto Pesquera Reserva
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Pesquera - Reserva 2017

Familia Fernandez Rivera
18993
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone  Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: Tempranillo Region: Ribera del Duero
207,99 zł
Torre del Conde de Hervias 2013
  • Tempranillo
  • Hiszpania
  • Wytrawne
Wina z Hiszpanii

Torre del Conde de Hervias 2018

Conde de Hervías - Manso de Zuniga
15389
Objętość: 750ml Smak: Wytrawne Kolor: Czerwone Kraj pochodzenia: Hiszpania  Zawartość alkoholu: 14% Temperatura podawania: 16-18°C Produkowane ze szczepu: Tempranillo, Graciano Region: Rioja
200,49 zł
Torres - Vina Esmeralda
  • Gewurztraminer
  • Hiszpania
  • Półwytrawne
Wina z Hiszpanii

Torres - Vina Esmeralda 2020

Bodegas Torres
46869
Objętość: 750ml Smak: Półwytrawne Kolor: Białe Kraj pochodzenia: Hiszpania Zawartość alkoholu: 11,5% Temperatura podawania: 10-12°C Produkowane ze szczepu: Gewurztraminer, Moscatel Region: Katalonia
38,99 zł